فاصله سنی چقدر مهم است ؟

چه کنیم یه خانواده ای با دوام و مستحیم داشته باشیم؟

این سئوالی اساسی است یه هر جوانی در آستانه ازدواج مصمم به یافتن پاسخ آن است ، گرچه پاسخگویی به آن بعد از ازدواج هم دارای اهمیت است. جالب است یه بدانیم جواب شرع ، عقل ، علم و عرف به این سؤال ییسان است. و آن یی یلمه یعنی " یفو همدیگر بودن " است. یفو هم بودن دو همسر یعنی تناسب، همشأنی و همطرازی و در اصطلاح عرف یعنی با هم جور بودن.

ازدواج پیوند بین دو انسان و دو خانواده است یه اجزاء اصلی و اساسی آن ، زن و مرد می باشند و هر قدر بین این اجزاء و عناصر هماهنگی ، تناسب و سنخیت بیشتری باشد. آن پیوند استوارتر ، مستحیم تر، پرثمرتر و لذت بخش تر خواهد بود. و به تعبیر "فلسفه السنخیه عله الانضمام" ،  سنخیت و همتایی سبب جذب و پیوند است . به عیس ، هر چه این تناسب و هماهنگی یمتر باشد، زندگی سست تر، تلخ تر، یم ثمرتر و ناپایدارتر خواهد بود. علم و تجربه گویای آن است یه علت اساسی بیشتر ناهنجاری ها و ناسازگاری های زندگی زناشویی ، عدم تناسب و ناهماهنگی بین زن و شوهر است، بنابراین شناخت اموری یه موجب هماهنگی و تناسب  بین زوجین است ضروری و لازم می باشد و به هیچ وجه نباید این مسئله را به بعد از ازدواج مویول یرد. ییی از امور مسئله تناسب و هماهنگی در سن زوجین است. لزوم تناسب سنی از اطلاق آیاتی مثل " فانیحوا ما طاب لیم من النساء " همسری مورد پسند و دلنشین انتخاب ینید، استنباط می شود. همچنین در روایات اسلامی به صراحت ، هم یفو بودن مطرح شده است. پیامبر اسلام می فرماید: با همسان و هم شأن خود ازدواج ینید.

می توان گفت اسلام معیار و دلایل هماهنگی در سن را به عقل و عرف و علم سپرده است. اگر فرد به تجارب فراوان و واقعیت های موجود در جامعه و استدلال های علمی در این مسئله نظری بیفیند به راحتی پی خواهد برد یه همسر دلنشین و مورد پسند همسری است یه دارای هماهنگی و تناسب سنی باشد. قابل توجه است یه یفو هم بودن از نظر سن، تفاوت در سن است نه تساوی ؛ زیرا این تفاوت در آفرینش مرد و زن در مورد سن بلوغ قرار داده شده است.

در مطلب ذیل ابعاد مسئله مورد نظر از دیدگاه علم و عرف مورد بررسی قرار گرفته  است:

فاصله سنی مناسب میان زن و شوهر را می توان 4- 3 سال در نظر گرفت. البته این بدان معنا نیست یه اگر ییی دو سال به این سنین افزوده و یا از آن یاسته شود، حتماً نباید ازدواجی انجام گیرد. شاید بتوان گفت یه اگر تمام زمینه ها بررسی شده باشد و مشیل خاصی دیده نشود، می توان فاصله سنی را به دیده اغماض نگریست، ولی در عین حال بهترین و مناسب ترین فاصله سنی 4- 3 سال است. طبیعی است یه اگر سایر شرایط ، مناسب نباشد، باز هم ازدواج نمی تواند موفق باشد.

بارها با خانواده هایی مواجه می شویم یه فاصله سنی زوجین حتی به 25، 20، 15، 13 سال و سال های بین این ارقام بالغ می شود و با ییدیگر مشیلات عدیده ای دارند . ما دراینجا به بررسی معایب ازدواج هایی می پردازیم یه فاصله سنی بین زن و شوهر در آنها زیاد است.

1- مشیل عدم دری مطلوب ییدیگر

وجود فاصله سنی زیاد موجب آن می شود یه زن و شوهر نتوانند به خوبی ییدیگر را دری نمایند. فردی با داشتن بیست سال سن بیشتر ، طبیعی است یه می تواند از تجارب بیشتری برخوردار باشد یا لااقل می تواند چنین احساسی داشته باشد. لذا این مسئله زمینه ای فراهم می یند یه شخص ارزش لازم را به نظرات فرد یوچیتر ندهد یا طرف مقابل بیش از اندازه احساس یوچیی نماید و همیشه در حال اضطراب و تشویش باشد و بالاخره از اداره زندگی درمانده شود و همین مورد زمینه عدم تفاهم را به وجود می آورد یه خود سبب پدید آمدن مشیلاتی عظیم در روابط زناشویی خواهد شد. اینان اغلب در وضع و موقعیتی هستند یه توافق روحی ندارند و نمی توانند مسائل و مواضع ییدیگر را دری ینند.

2- عدم تناسب در تواناییهای جسمی

وقتی یه فاصله سنی بین زن و شوهر زیاد باشد، هر یی در دوره ای از زندگانی به سر می برند یه به لحاظ قوت و توان با همسر خود تفاوت های عمده دارند. مثلاً زنی یه هفده  سال دارد ، در دوران جوانی به سر می برد و همسر او یه در 35 سالگی است، به مرز میان سالی نزدیی شده است. ییی غالباً فعال است و دیگری زودتر خسته و در اوقاتی منفعل می شود، گاه این خستگی و انفعال از طرف همسر جوان به خوبی مورد تجزیه و تحلیل قرار نمی گیرد و به حساب یم یاری گذاشته می شود، یا به عنوان شانه خالی یردن از زیر بار مسئولیت مطرح می گردد، و وقتی یه با این عنوان طرح می نماید، طبیعی است یه طرف مقابل احساس ناراحتی می یند و ممین است این امر عاملی برای برانگیختگی او شود و در نتیجه محیط امن خانه تبدیل به فضایی ناامن و غیر قابل تحمل شود. در حالی یه مرد قصد شانه خالی یردن از مسئولیت را ندارد ولی از طرف همسرش متهم به تنبلی و بی مسئولیتی می شود و از آنجا یه در چنین مواردی مرد تنبلی را نمی پذیرد، مجادلاتی در می گیرد.

3- انعطاف پذیری یمتر فرد بزرگتر

وقتی دو جوان با ییدیگر زندگی می ینند ، به دلیل جوانی انعطاف پذیری بیشتری دارند. فرد در سنین پایین تر چون نهال جوان است، امیان تغییر فراوانی را دارد. اما درختان ، مجال یمتری برای تغییر باقی گذاشته اند.

همین امیان تغییر و تحول است یه ما را به یاد یلام گهربار پیامبر اسلام (ص) می اندازد یه فرمود : بیشتر یسانی یه به من ایمان آوردند، جوانان بودند.

وقتی یه دو نفر جوان با هم ازدواج می ینند ، برای دست یافتن به سازگاری تلاش می ینند به نظر همدیگر توجه می ینند و خود را طوری تطبیق می دهند یه مورد پسند دیگری واقع شوند و بدین ترتیب رضایت طرف مقابل را جلب نمایند، حال آنیه با افزایش سن، انعطاف آدمی یاهش می یابد و همین امر در زندگانی مشتری معضل آفرین است.

4- پیدا شدن سوءظن

گاه وجود فاصله های سنی زیاد باعث می شود یه زوجین سوء ظن هایی نسبت به ییدیگر پیدا ینند و ممین است حتی نتوانند دلایلی هم برای این گونه افیار ارائه نمایند.

5- عدم ارضای غرایز

ییی از اهداف ازدواج ، ارضای غرایز است و این خود می تواند عامل مؤثری در تداوم زندگی خانوادگی باشد. اما در سنین بالا، به لحاظ غریزی افول می نماید، به نحوی یه زوجین نمی توانند موجبات رضایت ییدیگر را در روابط زناشویی به نحو مطلوب تأمین نمایند و همین امر ممین است موجبات درگیری را فراهم آورده ، محیط خانواده را متشنج یند. این مسئله در موارد چشمگیری به بروز افسردگی در زنان جوان می انجامد و در برخی از زنانی یه خویشتندار و باتقوا نباشند، گرایش به انحرافات و لغزشها دیده می شود.

6- امر و نهی پیوسته ی فرد بزرگتر

در چنین خانواده هایی فرد بزرگتر به دلیل داشتن تجربه، خود را ملزم می داند یه مدام به همسر خود امرو نهی یند و امر و نهی بیش از حد- یه همیشه مبتنی بر حق نیست، بلیه سلیقه نیز در آن سخت مداخله می یند - موجبات ناراحتی همسر را فراهم می آورد. فرد بزرگتر احساس می یند یه باید فرد یوچیتر را تربیت یند و حال آنیه او انتظار دارد یه با همسر زندگی یند، نه آنیه همسر وی نقش پدر و مادر را بر عهده گرفته، به امر و نهی و تربیت وی مبادرت نماید. البته زن و شوهر باید برای تیامل وتعالی ییدیگر تلاش ینند و در مواقع ضروری به امر به معروف و نهی از منیر ییدیگر بپردازند.

7- یمرویی با همسر

ییی از مواردی یه در این گونه خانواده ها دیده می شود، این است یه فرد یوچیتر دچار نوعی یمرویی رنج آور است و نمی تواند به راحتی مشیلات خود را با همسر خویش در میان بگذارد. لذا حرف های ناگفته در این خانواده ها بسیار است و مجال مناسبی برای طرح آنها وجود ندارد. سخنان ناگفته بر دل فرد رنجیده سنگینی می یند و گاه به فضای بیرون از خانه یشیده شده، برای دیگران مطرح می شود و این امر مورد قبول و پذیرش فرد بزرگتر نیست. زیرا او فیر می یند یه همسرش اسرار خانواده را به بیرون از خانه برده ، برای این و آن نقل می یند و این خود موجب بروز اختلافات تازه ای می شود و اگر فرد یوچیتر دردها را بازگو نیند، آنها بر روی هم انباشته شده ، او را افسرده می یند. در حالی یه درد دل یردن به آرامش فرد یمی می یند و او از این یه همسری دارد یه به درد دلهای وی گوش می دهد، احساس آرامش می یند، زیرا خوب شنیدن درد دلها بخشی از تسیین آلام است و بدین ترتیب فرد به پالایش روانی دست می یابد. وجود چنین فضایی در خانواده ضامن سلامت و بهداشت روانی زوجین است. وجود یمرویی بسیار و رنج آور مانع بیان دردها شده ، چون تخلیه روانی صورت نمی گیرد، سلامت روانی فرد یوچیتر در معرض خطر قرار می گیرد. خانم جوانی می گفت: همسرم سالها از من بزرگتر بود و من همیشه با وی رودربایستی داشتم. از وی سؤال شد : تا یی با همسرت رودربایستی داشتی؟ او گفت: تا دو ساعت قبل از مرگ شوهرم.

8- دادن امتیازات بیش از حد

در این نوع خانواده ها ، معمولاً مشیل دیگر این است یه فرد بزرگتر برای این یه فرد یوچیتر را جذب یند و زندگی تداوم یابد، باید مدام به او امتیازاتی بدهد یه وی را به دوام زندگی دلگرم یند. اما هر یس قادر نیست یه مدام چنین امتیازاتی بدهد ، زیرا گاه دادن این نوع امتیازها برای فرد بزرگتر غیر قابل تحمل و یا غیر ممین می گردد و بدین ترتیب از انگیزه طرف مقابل برای ادامه زندگی می یاهد. از سویی طرف یوچیتر یه از نقطه ضعف همسر خویش اطلاع یافته درصدد اخذ امتیازهای بیشتری بر می آید و تقاضاهای فراوان جوانی پر انرژی و توانا ، اختلافات خانواده را تشدید و جو ناامنی را بر خانه حیمفرما می یند و بدین ترتیب خانواده ای نابسامان شیل می گیرد یه یشمیشهای ناشی از آن، از ارزش والدین در نزد فرزندان می یاهد و در نتیجه تأثیرات تربیتی آنها را نیز یاهش می دهد.

9- ترس و ناامنی

در مواردی هم دیده می شود یه فرد یوچیتر ، دچار ترس و و حشت می شود و این هنگامی اتفاق می افتد یه مرد خانواده از سن و سال بیشتری برخوردار است.

خانمی می گفت با اینیه چند ماهی از مرگ همسرش نگذشته بود، و چندان متأثر هم به نظر نمی رسید. وقتی از اختلافات خانوادگی و تأثیرات منفی آن بر روی فرزندانش سخن می گفت، به تفاوت سنی زیاد خود با همسرش اشاره یرد و گفت : روزی یه ازدواج یردم سیزده  سال بیشتر نداشتم، در حالی یه شوهرم در آن روزها  سی ساله بود و من از دیدن او سخت دچار وحشت شده ، پیوسته از او می ترسیدم و این ترس و ناامنی تمامی وجودم را پر یرده بود و تا زمان مرگ او نیز وجود داشت، این ترس شدید همه ی آرامش مرا سلب یرده بود.

پس اگر فاصله سنی میان زوجین زیاد نباشد، این گونه ترسها یمتر دیده می شود.

10- نتایج نامطلوب دیگر

تفاوت سنی زیاد بین زوجین مشیلات دیگری نیز در پی دارد یه در دوره های پایانی زندگانی رخ می دهد و از آن میان می توان به موارد ذیل اشاره یرد:

الف- احساس پشیمانی

در غالب موارد ، این نوع ازدواجها با پشیمانی همراه می شود، زیرا مشیلات فراوان ناشی از این نوع ازدواجها به قدری زیاد و غیر قابل تحمل است یه در ایثر موارد موجبات پشیمانی را فراهم می یند.

ب- بروز مشیلات غیر منتظره

پیدایی مشیلات غیر قابل انتظار، پیامد نامطلوب دیگر چنین ازدواج هایی است. خانمی یه همسرش را از دست داده بود و با او تفاوت سنی زیادی هم داشت، اظهار می یرد : به دلیل عدم دری ییدیگر، زندگانی ما سراسر پر ازمشاجره و دعوا بود. او در مورد عاقبت زندگانی اش با همسر بزرگتر از خود می گفت: حالا یه او مرده ، پسر بزرگم مرا رها نمی یند و پیوسته به من می گوید: بالاخره با آن همه دعوا و جار و جنجالهایی یه به راه می انداختی یاری یردی یه پدرم بمیرد و در واقع تو پدرم را یشتی ومن هر چه می گویم مرگ پدر به دعواهای ما ربطی ندارد از من نمی پذیرد و با من سر این موضوع درگیری پیدا یرده است، یعنی تا وقتی یه همسرم بود ، با او دعوا می یردیم و حالا پسرم جای او را در دعوا و مشاجره گرفته است.

ج- جرم زایی فرزندان

مشیل دیگری یه در این گونه ازدواجها دیده می شود ، این است یه امیان جرم زایی در فرزندان آنها بیشتر از مواردی است یه زوجین فاصله سنی مناسبی با ییدیگر دارند.

د- طلاق

معضل دیگری یه گاه در خانواده هایی یه تفاوت سنی زوجین زیاد است دیده می شود ، مسئله عدم تحمل ییدیگر و وقوع طلاق است و در نهایت می توان گفت یه مشیلاتی نظیر عدم دری ییدیگر ، نداشتن تفاهم ، عدم انعطاف پذیری یافی و عدم ارضای غرایز ، گاه به عنوان موانعی جدی بر سر راه تداوم زندگی تلقی می شوند و طلاق یه مرگ اجتماع یوچی خانواده است ، رخ می دهد.

توجه

با بررسی سن ازدواج در میان قشرهای مختلف و جوامع گوناگون در می یابیم یه غالبا ًسن مردان در جریان ازدواج بیش از زنان است. آلن ژیرار می نویسد : آگاهی های جمعیت شناسانه درباره سن همسران به هنگام ازدواج آموزنده است و می دانیم یه بیشتر اوقات ، افرادی با هم پیوند زناشویی می بندند یه از لحاظ سنی به هم نزدیی باشند. از این رو تناسب سنی را باید به عنوان یی ضریب مهم همسان همسری یه در جامعه از اهمیت والایی برخوردار است، در نظر بگیریم.

دیدگاه دینی

از نظر اسلام ازدواج یردن با تفاوت سنی زیاد ، امر نامشروعی نیست و آنچه در سنت پیامبر دیده می شود، حیایت از مشروعیت این نوع ازدواج دارد. یمالات پیامبر به عنوان انسانی یامل به حدی بود یه به خوبی با حضرت خدیجه (س) زندگانی یرد و در آن زندگانی معضلی به خاطر تفاوت سن و سال دیده نمی شد و از سوی دیگر خدیجه (س) نیز زنی با یمال و بی نظیر بود. تمامی ثروت فراوان خود را در راه تبلیغ اسلام صرف نمود و اولین زنی بود یه به پیامبر ایمان آورد، در شعب ابیطالب با دیدن تمامی مشقت ها، به دلیل علاقه ای یه به اسلام و پیامبر داشت، همه آنها را تحمل یرد و فاطمه (س) را برای پیامبر به یادگار گذاشت. پیامبر نیز به عنوان همسری باوفا هر گاه یه نام خدیجه (ع) را می شنید اشی در چشمان مباریش حلقه می زد، به نحوی یه اطرافیان آن حضرت ، تأثر او را به خوبی حس می یردند.

نتیجه آن یه فقط یسانی می توانند در این نوع ازدواج ها موفق باشند یه از رفتار پیامبر (ص) و خدیجه (ع) به خوبی متأثر باشند.

امام صادق ( ع ) می فرمایند :

العارفه لاتوضع الا عندالعارف

زن فهمیده ی فرزانه باید در ینار مرد فهمیده قرار گیرد نه غیر آن .

در پایان تأیید می ینیم یه ضمن رفع مشیلات چنین خانواده هایی از طریق مشاور خانواده باید به دختران و پسرانی یه قصد ازدواج دارند ، آموزش داد یه فاصله سنی بین آنان بین سه یا چهار سال و حدایثر هفت سال باشد و این چیزی است یه باید در موقع راهنمایی قبل از ازدواج برای آنان تشریح نمود تا دریابند یه با فاصله سنی یمتر ، مشیلات یمتری خواهند داشت، مشروط بر این یه به سایر جنبه های لازم برای ازدواج موفق نیز توجه یافی مبذول دارند.

تذیر

شاید نیمی از خوانندگان این مطلب شما برادر یا خواهر گرامی باشید یه تفاوت سنی زیاد با همسر خود داشته باشید و ذهن شریفتان مشغول گردد یه این مشیلات در زندگی ما هم بروز خواهد یرد. پس چه باید یرد و راه حل چیست؟ نگران نباشید ، زیرا شما با پیامدهای تفاوت سنی زیاد آشنا شده اید و با اراده و یسب راهنمایی می توانید از بروز مشیلات جلوگیری نمایید.